Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından her ay enflasyon rakamları belirlenerek, kamuoyuna açıklanmaktadır. TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) ve Yİ-ÜFE (Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi) olarak adlandırılan bu oranlar, hepimizi çok yakından ilgilendirmektedir. Aylık kira artışından, memur ve emeklilerin maaşlarına yapılacak yıllık zam oranına kadar birçok artış, açıklanan bu oranlara göre belirlenmektedir. TÜİK tarafından açıklanan Kasım ayı enflasyon rakamlarına göre, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) 2021 yılı Kasım ayında bir önceki aya göre % 3,51, bir önceki yılın Aralık ayına göre %19,82, bir önceki yılın aynı ayına göre % 21,31 ve 12 aylık ortalamalara göre % 17,71 oranında artmış bulunmaktadır.
Gıda fiyatları başta olmak üzere, neredeyse her bir mal ve hizmetin fiyatında ortaya çıkan artışlar ile döviz fiyatında meydana gelen aşırı artışlar, enflasyon oranlarının çok yüksek çıkacağına ilişkin beklenti oluşturmuştu.
Gıda ürünleri başta olmak üzere, kira, ulaşım, enerji, giyim, beyaz ve kahverengi eşya gibi temel tüketim ve ihtiyaç maddelerinde ortaya çıkan artış, en az % 40-50 seviyelerinde bulunmaktadır. Çarşıda pazarda halkın yaşadığı, gördüğü gerçek fiyat artışları, açıklanan enflasyon oranlarının çok çok üstünde bulunmaktadır. Durum böyle olunca, TÜİK’in açıkladığı % 21,31 oranındaki TÜFE fiyat artışı inandırıcılıktan uzak olmaktadır.
TÜFE oranları hesaplanırken, çok çeşitli mal ve hizmetlerin esas alındığını, halkın geniş bir kesiminin belki de hiç tüketmediği malların, hizmetlerin bu hesaplamada esas alındığını biliyoruz. Hesaplama sonrası ortaya çıkan oran tüketici fiyat endeksi olarak açıklanınca, tüketici haklı olarak bu benim enflasyonum, bu benim fiyat artışım değil diyor. Böyle olunca, enflasyon rakamlarına duyulan güvensizlik, siyasetçiye, devlet kurumlarına duyulan güvensizliğe dönüşüyor.
Bu açıdan, açıklanan enflasyon rakamlarının gerçekçi olması ve hesaplamaya esas alınan mal ve hizmetlerin doğru belirlenmesi önem taşımaktadır. Vatandaş, yaşadığı, gördüğü fiyat artışını, devletin resmi kurumunun açıkladığı rakamlarda görmek istiyor.
Önceki yazılarımda, halkın enflasyon rakamlarına duyduğu güvensizlik nedeniyle, açıklanan tüketici fiyat endeksine TÜFE yerine, “TÜİK Endeksi” denilmesinin daha doğru olacağını ifade etmiştim. Bu açıdan, TÜİK’in özellikle tüketici fiyat endeksini hesaplama yönteminde acilen değişikliğe gitmesinde yarar bulunmaktadır. Amerikalı düşünür Mark Twain’in “Rakamlar yalan söylemez, insanlar rakamlarla yalan söyler” sözünden, doğru rakamları kamuoyu ile paylaşmaz isek, siyasetçiye ve devlet kurumlarına karşı duyulan güvensizliğin daha da artacağını bekleyebiliriz. Enflasyon oranlarının en aşağı seviyelere çekildiği, üretim ve refahın arttığı, güzel günler beklentisiyle, saygı ve sevgilerimi sunuyorum. 03.12.2021
Levent Küçük
Genel Başkan
Tüketiciler Derneği/TÜDER
