İndirimli satış dönemlerinde tüketicilerimizin mağduriyet yaşadığı en önemli konulardan biri “Stokta bulunmayan” ya da “Stokta yeterli sayıda bulunmayan” malların satışa sunulmasıdır. Satış sonrası tüketicilere ulaşan bazı firmalar, stokta malın bulunmamasını gerekçe göstererek, malı gönderemiyoruz, bedel iadesi yapalım şeklinde teklifte bulunuyorlar. Satın aldığı malın bedelini ödeyen tüketici, hem satın aldığı mala ulaşamıyor, hem de ödediği bedelin iadesi için uğraş veriyor.
İnternetten satışlara ilişkin esasları belirleyen yürürlükteki Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nin “Sözleşmenin ifası ve teslimat” başlıklı 16. maddesinde özetle;
-İnternetten satışı yapılan malların sipariş tarihinden itibaren azami 30 gün içerisinde tüketiciye ulaştırılması,
-Satıcının malı teslim etmesinin imkânsız hale gelmesi halinde, satıcının bu durumu öğrenmesinden itibaren 3 gün içinde tüketiciye bilgi vermesi ve teslimat masrafları da dâhil olmak üzere tahsil edilen tüm ödemeleri bildirim tarihinden itibaren en geç 14 gün içinde tüketiciye iade etmesi,
-Sipariş edilen malın azami 30 gün içerisinde teslim edilmemesi halinde, tüketicinin sözleşmeyi fesih edebileceği, fesih bildirimin satıcıya ulaştığı tarihten itibaren 14 gün içinde, satıcının tüketicinin ödediği bedeli kanuni faiziyle birlikte ödemek ve varsa tüketiciyi borç altına sokan tüm kıymetli evrak ve benzeri belgeleri iade etmek zorunda olduğu,
-Malın stokta bulunmaması durumu, satıcı açısından mal ediminin yerine getirilmesinin imkânsızlaşması olarak kabul edilemeyeceği, hüküm altına alınmıştır.
Yukarıdaki düzenlemeler, uzaktan satış diye adlandırılan alışverişlerde (Satıcı ile tüketicinin yüz yüze gelmeksizin internet veya telefon yoluyla yapılan alışverişler) tüketiciyi koruyan, satıcıya da malın teslimi ve bedel iade süreleri açısından bazı haklar tanıyan yasal düzenlemelerdir. Uzaktan satışlar, mal teslimi ve bedel iade süreleri açısından bazı riskler içermekte, tüketicilerimiz bunları bilerek alışveriş yapmalıdır.
Günümüzde, internet kullanımın yaygınlaşması, ekonomik ve sosyal hayatta ortaya çıkan değişikliklerle birlikte, internet üzerinden yapılan alışverişlerde her geçen gün artış ortaya çıkmaktadır. Bu kapsamda, tüketici memnuniyetini ve hizmet kalitesini esas alarak, işini çok iyi yapan firmalar bulunmaktadır.
Stokta bulunmayan malları satışa konu ederek, tüketicileri mağdur eden satıcıların, yönetmelikte açıkça düzenlenmiş bulunan “Malın stokta bulunmaması durumu, satıcı açısından mal ediminin yerine getirilmesinin imkânsızlaşması olarak kabul edilemeyeceği” hükmü gereğince, bu gerekçe ile malı teslim etmekten imtina etmemeleri gerekmektedir. Bu açıdan, internetten yapılan satışlarda mal stok adedi mutlaka belirtilmeli, stokta bulunmayan mallar asla satış konusu yapılmamalıdır.
Stokta bulunmayan malları satışa sunan satıcılar hakkında, Ticaret İl Müdürlüklerine ve Ticaret Bakanlığı’na şikâyet başvurusunda bulunulmalı, ödenen bedelin kanuni faizi ile birlikte iadesi amacıyla yasal yollara başvurulmalıdır. Tüketicilerimiz, güvenilirlikleri ve hizmet kaliteleri konusunda bilgi sahibi oldukları firmalardan alışveriş yapmayı tercih etmelidir. Yararlı olması temennisiyle, saygılarımla. 19.11.2021.
Levent Küçük
Genel Başkan
Tüketiciler Derneği (TÜDER)
