İSTANBULKART ÇERÇEVE SÖZLEŞMESİ YENİLEMESİ KAFALARI KARIŞTIRDI…

BELBİM tarafından daha önce İstanbulkart’larını kişiselleştiren kart kullanıcılarına gönderilen bilgilendirme mesajında “İstanbulkart Çerçeve Sözleşmesi 30.04.2023 tarihi itibari ile yürürlüğe girecek şekilde yenilenmiştir. 6493 sayılı Kanun gereğince, Çerçeve Sözleşme’yi yürürlük tarihine kadar herhangi bir ücret ödemeksizin feshedebilirsiniz. Bu süre içinde fesih talebinizi iletmediğiniz takdirde, değişikliği kabul etmiş sayılacaksınız.” şeklinde bildirimde bulunulmuştur.

Toplu ulaşımda kullanılan bir AKBİL sisteminden, milyonlarca sayısı ve 20 milyondan fazla kullanıcısı ile bir ön ödemeli kart sistemine dönüşen İSTANBULKART ile ilgili kullanıcılara gönderilen çerçeve sözleşmesi yenilemesini, her birimizin okuması ve içeriğini inceleme fırsatı bulacağını düşünmüyorum. Çerçeve sözleşmesinin ve yenilemenin ne anlama geldiğini bilmeyen çok sayıda kart kullanıcısı bulunmaktadır. İçerik itibariyle, bankaların kredi kartı sözleşmelerine benzeyen sözleşmenin yenilenmesi, kart kullanıcılarında bir kafa karışıklığına neden olmuştur.

Öncelikle İstanbulkart’ın özelliklerine ve işleyişine genel olarak bakacak olursak;

-Kişiselleştirilmiş İstanbulkart ve Kişiselleştirilmemiş İstanbulkart olarak ikili kart ayrımı bulunduğunu, kartlara sağlanan özelliklerin farkı olduğunu ve söz konusu sözleşme yenilemesinin kişiselleştirilmiş (Onaylanmış) kartlar için olduğunu bilmeliyiz.

-Cebinizde, cüzdanınızda taşıdığınız kişiselleştirilmiş İstanbulkart’larını, bir alışveriş kartı, bir banka kartı, hatta bir kredi kartı gibi düşünebilirsiniz. İstanbulkart’ınıza yüklediğiniz para tutarlarını, peşin satın alınmış otopark, ulaşım hizmeti gibi düşünmelisiniz.

-İstanbulkart’a yüklediğiniz tutarlar, elektronik para kuruluşu olan İBB iştiraki BELBİM A.Ş. (Belbim Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri A.Ş.) tarafından Merkez Bankası koruma hesabında tutulmaktadır.

-Ulaşım ve otopark gibi hizmetlerden yararlanıp İstanbulkart kullandığınızda, BELBİM tarafından İstanbulkart kullandığınız yere (İSPARK, İETT, MARMARAY gibi) sonradan para aktarımı yapılmaktadır.

-Kişiselleştirilmiş İstanbulkart ile Belbim Ödeme Aracı adları aynı anlamı taşımaktadır.

-Son işlem (dolum veya harcama) tarihinden itibaren 3 (üç) yıl süreyle herhangi bir işlem yapmayan kullanıcıların İstanbulkart’ları kullanıma kapatılmaktadır.

-Kullanıma kapatılan kartlardan geriye dönük aylık 2 TL olacak şekilde ve kartın bakiyesini aşmayacak şekilde işlem ücreti tahsil edilmektedir. Takip eden aylar içinde kart bakiyesi sıfır olana kadar aylık 2 TL işlem ücreti kesilmeye devam edecektir. Bu süre içinde karttaki kesintiye uğramamış bakiye kart kullanıcısının talebi halinde kendisine iade edilecektir.

-İstanbulkart ücret cetveli, ayrıntılı bir şekilde istanbulkart web adresinde yer almaktadır.

Kişiselleştirilmiş İstanbulkart’ın bir elektronik para ve ön ödeme kartı olduğu gerçeğiyle, BELBİM A.Ş. tarafından gönderilen sözleşmeyi (30.04.2023 tarihine kadar reddetmemeniz halinde) mevcut sözleşmenizi yenilemiş oluyorsunuz. Kişiselleştirilmiş İstanbulkart’ınızın çalınması ya da kaybolması halinde, BELBİM’e (Mobil uygulama üzerinden, Alo 153 ve 444 2 161 nolu telefonlardan) hemen kayıp ve çalıntı bildiriminde bulunmalısınız.

Yetkililer ile yaptığımız görüşmede; çerçeve sözleşme değişikliği ile ilgili bilgilendirmeyi mevzuata bağlı zorunluluk nedeniyle, daha önce bunu onaylamış kullanıcılar ile yürürlüğe girmeden bir ay önce (bilgilendirme zorunluluğu nedeniyle) paylaştıklarını belirterek, üç yıl süre ile kullanılmayan kartların ölü kart haline geldiğini, kullanım için yeniden kart almak gerektiğini ifade etmişlerdir. Ayrıca, yenilenmiş söz konusu çerçeve sözleşmesinin onaylanmaması halinde, kartların kullanımının devam edeceği bildirilmiştir.

Salgın hastalık ve deprem sonrası çok sayıda kişi İstanbul dışında yaşamlarını sürdürmektedir. Bu nedenle, vatandaşlarımızın ekonomik çıkarlarını korumak amacıyla, üç yıl süre ile kullanılmayacak kartlarında bulunan bakiyelerin iadelerinin BELBİM’den talep edilmesi yararlı olacaktır.

Yenilenmiş Çerçeve Sözleşmesinin çok sayıda teknik hukuki terimi içermesi nedeniyle, kart kullanıcılarını doğrudan ilgilendiren hükümlerin, anlaşılabilir özet bir şekilde yayınlanması ve İstanbulkart kullanıcılarına gönderilmesi yerinde olacaktır. Özellikle ücretlendirme (Kapatılan kartlardan işlem ücreti alınması gibi) konularda kart sahipleri lehine hareket edilmesi ve kayıp, çalıntı kart bildiriminde, ulaşılabilir daha kolay iletişim kanallarının oluşturulması yararlı olacaktır.

Son söz, cebinizde, cüzdanınızda taşıdığınız bir ön ödeme kartı niteliğindeki İstanbulkart’larınıza (Çalınma ve kaybolma risklerine karşı) sahip çıkmalısınız. Kartlarınızı, keyifli güzel günlerde kullanmanızı diliyoruz.

Saygılarımla.

Levent KÜÇÜK

Genel Başkan

Tüketiciler Derneği (TÜDER)